

|| [31.v.] Lodo. Haec profeco gravissimo
dicendi genere describenda essent, haec dignissimam historiam
portularent multaque litteris mandata sunt et vetera et nova, quae
ne minima quidem ex parte cum his conferri possunt. Sig. Audio certe
a doctissimis novissimum hoc bellum, quod expressimus, Graeco
sermone illustratum solutaque oratione descriptum ac versibus
celebratum. Omnibus quidem nostris in ore est nimiumque illius
meminisse necesse est multorumque natales ab eo, ut olim ab
consulibus, designantur. Lodo. De rege illo quoque mirabilia
praedicantur,
quod benignissimus,
quod clementissimus,
quod liberalissimus
extiterit.
Sig. Immo vero putatur, quod usque ad aetatem illam illibata
virginitate vitam exegerit propteraque tanquam ex conscien-
||
[32.r.]
tia bene actae vitae mortem
contempsisse fortique animo pro Christiana fide veluti generosus
quidam martyr occubuisse. Hoc tamen scias velim, o Lodovice, multo
plures in eo
proelio Turchos cecidisse quam nostros. Confecto enim
bello cum occisorum capita recenserentur, pro singulis nostrorum
capitibus quinque Turchorum traduntur inventa, unde apud eos
proverbium
natum cum deum pro adipiscenda victoria precantur; Non
talem praestet, qualem in hoc bello habuere. Lodo. Romanorum et
Carthagiensium plurimae huiusmodi extitere victoriae, ut saepe
propius periculo fuerint, qui vicerunt. Sig. An tibi videntur tot
laborum gradus et patris et filii regiam coronam meruisse? Lodo.
Mediusfidius, non tantum laborasse puto Numam Pom-
||
[32.v.] |

|| [31.v.]
Ludovicus. Mind ez valóban fényes előadást
igényelne s méltó történelmet érdemlene: sok amit régte vagy újabban
írásba tettek, még csak párhuzamba sem jöhet ezekkel.
Zsigmond. Mint bizonyost hallom, hogy ez utóbbi hadjáratot
miről beszéltünk, hagy hírű férfiak görög nyelven tárgyalták s kötött
nyelven leírták s költeményben magasztalták. Nálunk ugyan mindenkinek
ajkain forog, és sokan születésök napjait tőle számítják, mint hajdan a
consuloktól. Ludovicus. Azon királyról is
nevezetes dolgokat beszélnek, mint aki igen nemesszívű, kegyes,
igazságos és jótékony vala. Zsigmond.
Sőt azt tartják, hogy azon korig illetetlen szűzességben élt, s azért,
mintegy nemesen folytatott || [32.r.]
életének öntudatában, veté meg a halált, s erős lélekkel, nagylelkű
vértanúként húnyt el a keresztény hitért. Azonban tudd meg, ó Lajos,
hogy azon harczban sokkal több török húllt el mint magyar; a csata
végeztével, számba vétetvén a halottak fejei, mondják, hogy minden
magyar fejre öt török jutott, ahonnan szójárás leve nálok, diadalért
fohászkodván Istenhez: ne olyat adjon, amilyen e hadban vala.
Ludovicus. Róma és Carthago gyakran vívott
efféle győzelmeket, hogy a veszélyhez közelébb gyakran a diadalmasok
valának. Zsigmond. Gondolod-e, hogy atya
és fiú ennyi fáradozásai a királyi koronát megérdemelték?
Ludovicus. Valóban azt tartom, hogy ennyit
sem Numa Pompilius || [32.v.]
|