

|| [18.v.] haec periculosa
coniuratio, in qua cum Casmiro isto senserunt Ioannes Rhocigon,
Rinoldus Rhocigon, Ioannes archiepiscopus Strigoniensis, Ianus
Quinqueecclesiensis episcopus. Lodo. Dolendum est profecto tam
nobile huius iuvenis ingenium ad tantam dementiae, insolentiae
ingratitudinisque temeritatem devenisse; hoc est, quod Cicero noster
plerunque dicit accidere praeclarissimis et splendidissimis
ingeniis, ut principatus appetitione ducantur et odiosa elatione ac
magnitudine animi nimia in eis pertinencia reperiatur. Sig.
Altera exorta est in eum coniuratio a
Vallachis et
Transilvaniensibus, qui ducente Ioanne Groffo ad quinquaginta millia
convenere eumque Transilvaniensem regem appella-
||
[19.r.]
vere, adversum quos habita
victoria omnibus ignovit, praeterquam coniurationis principibus, quos miro
tormenti genere affecit; cadentibus enim laminis vexati et dilacerati sunt.
Lodo. Servavit prudentissimus rex Ciceronis nostri praeceptum, qui in
coniurationibus ait sontes quidem puniendos, multitudini vero parcendum. Sig.
Omnium victoriarum eius praeclarissimam arbitramur Bosthenensem, nam multos iam
annos Bosthenense regnum Turchus occupaverat inde usque ab rege Thoma, qui
Ungarico nostro regno semper amicissimus
sotiusque
optimus extiterat. Is cum fratrem haberet sceleratissimum imperiique
cupidissimum et filium perditissimum, patrui persuasionibus
largitionibusque corrumpitur
||
[19.v.] |

|| [18.v.] veszélyes
pártütés volt ez, melyben
Rozgonyi (Rhocigon) János, Rozgonyi Rajnáld, János esztergami érsek,
János pécsi püspök eme Kázmér részén állottak.
Ludovicus. Valóban fájlalni kell, hogy ezen ifjúnak nemes
lelkülete oly botor, önhitt s hálátlan merényletekre veteműlt; így
járnak gyakran, a mi Cicerónk szerént, a legjelesb s kitünőbb elmék,
hogy a hatalom bősz vágya ragadja, s a kába dölyf és elbizakodás
szertelen konokká teszi. Zsigmond.
Más pártütést indítottak ellene az oláhok és erdélyiek, kik János gróf
(Joannes Groffus) vezetése alatt, mintegy ötven ezeren egybecsődűltek, s
őt Erdély királyává kiálták ki. || [19.r.]
Ezeket legyőzvén, közbocsánatot adott, a lázadás főnökein kivűl, kiket
irtózatos kínzással ölete meg; mert tüzes fürészekkel gyötrettek s
metéltettek szét. Ludovicus. Cicerónk
utasítását követte a bölcs király, aki azt mondja, hogy pártütésekben a
fő czinkosokat ugyan fenyíteni, de a tömegnek megbocsátani kell.
Zsigmond. Valamennyi diadalmai közt
legdicsőségesbnek a bosnyákországit tartom. A bosnyák földet a török
bírta rég, Tamás király olta, ki a magyar birodalomnak mindig igaz és
hív szövetségese vala. Ennek egy gonoszlelkű s hatalomra sovárgó
testvére s egy elveteműlt fia volt, kit nagybátyja rábeszélés, ajándékok
s főleg azáltal csábíta el, || [20.v.]
|