

|| [1.v.] profecto inveniemus, qui tecum de
bellicae virtutis gloria contendere audeat. Quod quidem res tuae
fortissime praeclaratissimeque gestae manifestissime indicant et
luce clarius ostendunt; cum solus propemodum existas, qui
ferocissimorum Turchorum et Christiano nomini infestissimorum
hostium assiduum impetum sustinere ac reprimere valeas, quod nisi
Caesariana celeritas et divina vigilantia tua impedimento eis esset,
illi se procul dubio victores fore arbitrarentur, iam pridem in
Italia pedem posuissent, quod certe salvo et incolumi Matthia
sperare non possunt. Incredibilia sunt, quae huc ad nos quottidie
afferentur de mirabili victoriarum tuarum successu, in quibus
omnibus non modo te imperatorem fortissimum summumque
|| [2.r.]
bellorum ducem et armorum scientia praestantissimum omnes
admirantur, verum etiam prudentissimum iustissimumque principem
agnoscunt; et ut singulari astutia et militari calliditate Annibalem
aut Sertorium superasse, sic pietate, modestia, integritate,
temperantia, religione Scipionem aut Marcellum rettulisse videris. O
virum immortalitate donandum, o principem totius terrarum orbis
imperio dignissimum! Sed omnibus ornamentis tuis illud mea sententia
praclarius censendum, quod litteratos homines et scientia et
eloquentia praestabiles viros mirum in modum amplecteris, foves
honoribus muneribusque prosequeris; quicumque ad celsitudinem tuam
||
[2.v.] |

|| [1.v.] aki Veled a vezéri nagy elsősége fölött versenyezni
merészlene. Amit ugyan a Te dicsőn s magasztosan viselt dolgaid
világosan bizonyítanak s napnál fényesebben tanúsítnak; majdnem egymagad
levén, ki az ádáz töröknek s a keresztény név halálos ellenségeinek
szakadatlan támadásait megállni és visszaverni bírod; mely caesári
serénységed és dicső őrködésed ha nem állana gátul előttök: kétségen
kivűl diadalmasoknak hinnék magokat s rég megveték vala lábukat
Olaszországban,
amihez mind addig, míg Mátyás él és virágozik,
reménységök nem lehet. Képzelmet meghaladó az, ami mindent hord ide
hozzánk naponként a hír a Te diadalmaidnak csodaszerű sükeréről:
mikben
Te mindenha nemcsak mint dicső hadvezér, páratlan
|| [2.r.] bajnok, s a
a hadtudomány legmélyebb ismerője vagy az általános csodálat tárgya:
hanem egyszersmind a legeszélyesb s igazságosb fejedelemnek is
elismertetel; és hogy valamint leleményös elme s hadi fortélyosságban
Hannibált vagy
Sertoriust felűlhaladod: úgy nemes szív, szerénység,
mérséklet, s nemes és feddhetetlen jellem tekintetében
Scipiót vagy
Marcellust látszatol visszaidézni. Ó halhatatlanságra méltó férfiú, ó te
világ uralmára legérdemesb fejedelem! De valamennyi fényes tulajdonaid
között az, szeréntem, a legragyogóbb, hogy tudományos, s ismeretek- és
ékesszólásban jeleskedő férfiakat buzgón pártfogolod és kitüntetés- s
adományokkal elhalmozod: || [2.v.]
|